تنَگ دالان متشکل از دو روستای کوچک است از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است.

محدوده تنَگ دالان

از شمال کوه، از جنوب رودبار، از مغرب کنچی، و از سمت مشرق به جیحون محدود می‌گردد.

جمعیت

جمعیت آن ۱۸۹ نفر (۳۵ خانوار) است که از اهل سنت و از شاخه شافعی هستند یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی می‌باشند و به زبان فارسی و به گویش محلی تکلم می‌کنند. اما دالان روی تپه‌ای قرار دارد و (۲۴ خانوار) و ۱۵۷ نفر جمعیت دارد. دارای مسجد، دبستان، و آب‌انبار برکه است.

تنَگ دالان و شمد لاوری

تنَگ دالان جای عملیات دلاوری «شمد لاوری، شیخ محمد لاوری» بوده بر ضد دزدان، چنانکه در کتاب مشایخ مدنی آمده‌است، که شمد لاوری دومین شایستگی خودرا در تنَگ دالان در برابر دزدان نشان داد. وقتی سید کنچی معروف به آقای کنچی برای شمد پیام فرستاد که دزدهای نفر مال وگله مردم را بغارت برده‌اند وبه‌طرف تنَگ دالان به حرکت هستند، شمد لاوری پیام فرستاد که تنَگ دالان که چیزی نیست اگر لازم شده مال مردم را از گلویه باباخان نفر هم بیرون می‌کشم. در آن زمان گروهی از دزدان به نام ((تُرک نَفرَ)) در منطقه مستقر بودند و همیشه مردم را غارت می‌کردند. داستان زندگی‌نامه «شمد لاوری» و کشته شدن ایشان در روستای ایلود به‌طور مستقل نوشته خواهد شد.

چمشه ای در تنَگ دالان وجود دارد که حدود ۲۰۰۰ اصله نخل را آبیاری می‌نماید و ۵۰۰ من زمین زیر کشت دارد. جاده لار بندرعباس از تنَگ دالان می‌گذرد. یکی از شاعران محلی به نام «ملا محمد صالح دِهُنگی» شعری به سبک شاه نامه فردوسی سروده که چند صفحه‌است به نام جنگ نامه دالان که در این ابیات از دلاوران و پهلوانان درتنَگ دالان تمجید می‌نماید.

• شاعر چنین می‌سراید:

شمد لاوری

«شمد لاوری» بسی دلاوریها در تنَگ دالان از خود نشان داده‌اند در برابر دزدان، ایشان از نوادگان (شیخ حسن مدنی) لاوری هستند که در سال ۱۳۲۴ خورشیدی توسط سرهنگ پالار نا جوانمردانه به قتل می‌رسد. شمد در این ابیات زیبا چنین می‌گوید:

سرگذشت شیخ محمد لاوری مشهور به «شمد لاوری» به‌طور جداگانه نوشته خواهد شد.

پانویس

فهرست منابع و مآخذ

• محمدیان، کوخردی، محمد ، “ «به یاد کوخرد» “، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۲ میلادی.
• نگاره‌ها از: محمد محمدیان.
• سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
• عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه»، چاپ اول، تهران : ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
• بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
• الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran)
• محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحه‌های (۵۰ ـ ۵۱ ـ ۵۲ ـ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
• محمدیان، کوخردی، محمد ، ( مشایخ مدنی ) ، چاپ دوم، دبی: سال انتشار ۲۰۰۲ میلادی.