بام (جاجرم)، روستایی از توابع بخش جلگه شوقان شهرستان جاجرم در استان خراسان شمالی ایران است.

جمعیت

این روستا در دهستان شوقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۴۱ نفر (۶۸خانوار) می‌باشدشایدبه جرات می‌توان گفت اگرتنهاروستانباشدبلکه یکی ازروستاهای انگشت شمارمی‌باشدکه ازهرچهارطرف که میخواهیدواردروستاشویدبایدازداخل باغات ودرختهاردشوید روستای بام از جانب شمال به ادامه رشته کوه البرز که کوه آلاداغ نام دارد متصل است از جانب شرق به شهر جدید شوقان از سمت غرب به روستای زیبا وباصفا باگویش کردی بنام جغدی واز مانب عرب به روستای زیبا ومردم دوست داشتنی بااصالت دوبرجه باگویش تاتی وصل است

سرچشمه آب روستای بام از بام بالاست که از دل کوه بیرون میاید و یک چشمه درداخل روستا ست که به گفته بزرگان نظر کرده است در گذشته نه چندان دور اطراف این چشنه درختان تنومند بید وچنار وجود داشت از بزرگان این روستاخانواده‌های حاج محمد ابراهیمی معروف به حاج محمد بزرگ وحاج محمد شاکری معروف به حاج محمد کوچک که داماد حاج محمد بزرگ بودند وشکسته بند قابلی که برایی شکسته بندی وجهی دریافت نمی کردند. نوادگان حاج حسین عابدی و…از اقوام وفامیلهای روستای بام بودتد

در بالای روستادرختی به نام پای پیر که قدمتش شایدبه هزاران سال پیش دوره هخامنشیان برگرددحتی مردم وبویژه دختران دم بخت همیشه به دوراین درخت میچرخندو ارزو و دعا میکنند تااجابت شود و به گفته مردم بومی شبهای جمعه درخت خودبه خود اتش میگرفته و دلیل نامگذاری ذکری هم این بوده که در این مکان مردم طبق رسوم وآداب پیشینیان مشعول ذکر و دعا در آیین میترایی بودند

هنور هم آثار بندها وقفلهای ارزو در درخت مذکور هویداست لازم بذکره که درخت پای پیر دوازده ماه سال سبزسبزمی‌باشد واز نوع درخت جنگی ارس است باقدمت حدود هزارسال. روستای بام دارای میوه‌های بسیاری چون الو زرد الو بادام سیب گلابی آلوبخارا ومحصولات کشاورزی چون چغندر گندم جو درامدمردم روستاباکشاورزی ودامداری می‌باشد در اواخر دوره پهلوی و اوایل انقلاب جهت عزاداری در مسجد روستا حاج محمد ابراهیمی بادعوت از ایت الله نجفی معروف به شیخ نجفی که ساکن کربلای معلی بودند همه ساکنین روستا و مردمان روستاهای مجاور در محل مسجد قدیمی روستا و پخش برنج نذری در ماه رمضان و ماه محرم عزاداری در خور توجه برگزار میگردید متاسفانه در سالهای اخیر باوجود املاک وباعات وزمینهای کشاورزی که توسط حاج محمد بزرگ وقف عزاداری اباعبداله حسین نمودند در کلیه مراسمات مذهبی نام این خیربزرگ بدست فراموشی سپرده شده است

برجهای متعددی در روستا وجود داشت که متاسفانه همگی خراب شده اند روستای بام دو کلاته بنام قلی و ذکری دارد که بدلیل کمی آب استخر قدیمی دارد وباغها توسط این استخرها مشروب میشوند.

دو زیستگاه قدیمی بنام بام بالا و حیاط تپه در شمال و شمال شرق روستا قرار دارد که حباط تپه در اثر اصابت شهابسنگ به طور صد رصد تخریب و بام بالا علت تخریب آن به درستی مشخص نیست.

مدرسه و مسجد قدیمی روستا توسط حاج محمد بزرگ ساخته شدند همچنین حمام روستا نیز توسط خیر بزر گ‌حاج محمد ابراهیمی بنا شد و در حال حاضر حمام طاقی روستاتخریب وتبدیل به پارک کودک و مدرسه روستا بعد از تخریب از طریق مزایده به فروش رسید و دیناری از وجه آن در روستا هزینه نگردید.

متأسفانه به دلیل عدم وجود کارگاه تولیدی ویا کارخانه کوچک تمام جوانهای روستا از روستا رفته اند و کم کم روستا خالی ازسکنه شده‌است به طور خلاصه میتوان گفت روستای بام دارای باعات سرسبز وزمینهای کشاورزی خوبیست و در سالهای اخیر مردم رغبت زیادی به کاشت گوجه فرنگی پیدا کرده اند. قلعه های سنگی باستانی به نامهای قزلر قلعه سه و اوغلان قلعه سه ودری بزرگ که در ورودی روستا داشت با وجود اینکه آثاری از در قلعه نمانده ولی هنوز مردم محلی مرکز روستا را در قلعه می نامند گویش مردم بام تاتی واصیل هخامنشی است و در این روستا هیچ قوم سید که عرب تبار بودند به چشم نمیخورد و به ضرص قاطع میتوان گفت تنها روستاییست که در جلگه پهناور سید ندارد. درحال حاضر بعد از اجرا شدن طرح هادی تقریبا حالت قدیمی روستا ازبین رفته و دیوارهای گلی چپر شده زیبا که بعد از بارش باران بوی خاک وکاهگل به مشام میرسید وجود ندارد بنده رضا ابراهیمی فرزند حاج محمد ابراهیمی محقق وپژوهشگر ایران باستان بعد از مطالعه مطالب قبلی که دوستان باغرض ورزی درج نموده بودن باندکی تلخیص وتخلص اصلاح نمودم ولی مطالعات زیادی از روستای زادگاهم دارم که در صورت تمایل در غالب مقاله ای مفصل میتوانم در اختیا رعلاقمندان و مشتاقان بوم گردی قرار دهم سپاس از همه دوستانی که با صبر وحوصله مطالعه نمودند ادرس جمیل بندهRezaebrahimi @gamail.com

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.