بُناب یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی و مرکز اداری شهرستان بناب است. این شهر در کنار رودخانهٔ صوفی‌چای و در دامنهٔ جنوبی کوه سهند گسترده شده‌است. بناب با داشتن ۱۳۴٬۸۹۲ نفر جمعیت و ۷۷۵ کیلومتر مربع مساحت در سال ۱۳۹۵ خورشیدی، ششمین شهر بزرگ و پرجمعیت استان شمار می‌رود. این شهر در ۱۲۰ کیلومتری جنوب غربی استان واقع شده‌است؛ و از سال ۹۳ طرح ایجاد منطقه ویژه اقتصادی به تصویب دولت رسید.

پیشینهٔ آثار تاریخی کشف‌شده در ارتفاعات جنوبی گورستان‌های قره قشون به سده‌های هشتم و نهم هجری می‌رسد و نشانگر رونق و آبادانی بناب در عصر صفویان است. امروزه ساکنان شهر بناب به زبان ترکی آذربایجانی سخن گفته و پیرو دین اسلام و مذهب شیعهٔ دوازده‌امامی هستند.

پیشینه

بر پایه نشانه‌ها و آثار شناخته شده در شهر بناب، قدمت تاریخ و تمدن این شهر به شش هزار سال پیش می‌رسد. وضعیت جغرافیائی منطقه و آثار به دست آمده از کاوش‌های محلی نیز با توصیفات شهر تاریخی شیز انطباق دارد. آثار به دست آمده از حفاری‌های قره تپه گزاوشت و قیزلار قلعه سی (قلعه دختران) که یکی از نود و سه تپه باستانی می‌باشند و همچنین وجود سی و شش غار مربوط به یکدیگر (معماری صخره‌ای صور) که نشانگر زندگی‌های دسته جمعی در دوران ماقبل تاریخ است. همچنین کشف آثار قدیمی مانند ظروف سفالین، فلزی و نشانه‌های تمدن شهری تا عمق چند متری زمین، این سابقه طولانی را تأیید می‌کند.

نام‌گذاری

در لغت‌نامهٔ دهخدا، فرهنگ فارسی معین، و فرهنگ عمید واژهٔ بناب به معنی «قعر آب» و «ته آب» آمده‌است؛ لغتنامهٔ دهخدا دو توضیح دارد که یکی می‌گوید آنجایی که جریان آب در آن به پایان رسد، و دیگری می‌گوید آغاز و منبع آب.

آب و هوا

بناب از دیدگاه صنعتی

بناب با توجه به موقعیت جغرافیایی و پتانسیل‌های گوناگونی که دارد، پیشرفت چشمگیری از لحاظ صنعت داشته . از جملهٔ عواملی که در این امر تأثیر داشته‌اند می‌توان به وجود نیروگاه حرارتی تولید برق با توان تولید بالانیروگاه حرارتی سهند در این شهر اشاره کرد

گردشگری

بناب برخلاف اکثر نقاط استان آذربایجان شرقی در دشت حاصلخیز بناب قرار داشته و دارای آب و هوای معتدلی می‌باشد.از جاذبه‌های گردشگری بناب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تالاب قره قشلاق

معماری صخره‌ای صور بناب(شهر زیر زمینی صور)

کبوتر خانه امیرفرهنگی

مراکز علمی و دانشگاهی و حوزوی

• دانشگاه بناب
• دانشگاه آزاد اسلامی
• دانشگاه پیام نور واحد بناب
• دانشگاه علمی کاربردی بناب
• دانشگاه امام صادق بناب
• مجتمع آموزش عالی وزارت نیرو
• حوزه علمیه ولیعصر بناب
• مجتمع آموزش فنی حرفه‌ای
• پژوهشکدهٔ لیزر و اپتیک

آثار تاریخی

بناب دارای ۲۵ اثر تاریخی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران است که از این میان، ۸ اثر مورد حفاظت قرار گرفته‌است. از مهم‌ترین آثار تاریخی این شهر می‌توان به مسجد مهرآباد، حمام مهرآباد و مسجد میدان (گزاوش) اشاره کرد. برخی از آثار تاریخی بناب عبارتند از:

بناب از دیدگاه ورزشی

از جملهٔ پتانسیل‌های ورزشی می‌توان به دارا بودن انواع زمین و پیست‌های ورزشی اشاره کرد، مانند سالن ورزشی سرپوشیدهٔ به منظور برگزاری مسابقات والیبال، فوتسال، بسکتبال و… می‌باشد، یا مانند زمین برگزاری مسابقات والیبال ساحلی یا مانند پیست برگزاری مسابقات موتور سواری و سوارکاری.

از جمله مسابقات ورزشی انجام شده در این شهرستان:

• مسابقات والیبال ساحلی قهرمانی کشور
• مسابقات فوتبال قهرمانی نوجوانان کشور
• مسابقات پینگ پنگ کشوری
• مسابقات موتور کراس در پیست موتور سواری بناب
• مسابقات کشتی قهرمانی کشوری در رده

نوجوانان و نونهالان

• همایش بزرگ دوچرخه سواری
• شهر کانگ فو توآ

همایش دوچرخه سواری

همایش بزرگ دوچرخه سواری در سال ۱۳۷۷ شمسی، توسط محمد میرزادوست،رییس وقت اداره تربیت بدنی بناب  و فرماندار پیشین بناب ،بنیانگذاری شده‌است.

و این همایش هرساله با حضور بیش از۳۰۰۰۰دوچرخه سواردر شهرستان بناب برگزار می‌شود.

ودر پایان،جوایزی با قرعه کشی به شرکت کنندگان اهدا می گردد. در این شهرستان ، در هرخانه ،حداقل یک دوچرخه وجود داشته و اغلب مردم با دوچرخه به محل کار خود می روند.

سوغات

از جملهٔ صنایع دستی بناب می‌توان به طراحی روی قالی، قالی‌بافی، قلم‌زنی روی مس و منبت‌کاری اشاره کرد. هم‌چنین انگور و خیار و پیازاز مهم‌ترین محصولات کشاورزی این شهر به‌شمار می‌روند. خشکبار و کباب سنتی بناب نیز شهرت جهانی یافته‌است. از سوغات بناب می‌توان به دوشاب بناب، حلواهای بناب از جمله ساری حلوا، بزرک حلوا و نخودلی حلوا و نیز صنایع دستی مختلف و نیز انواع شیرینی‌جات بناب مانند نقل و باقلوا و …همچنین لازم به ذکر است که کباب بناب که اکنون در آستانه ثبت جهانی شدن است یکی از غذاهای ایرانی اصیلی است که شهرت آن تا دورترین نقاط کشور رسیده‌است.

جستارهای وابسته

• پیشینه بناب
• جمعیت شهرهای استان آذربایجان شرقی
• مجتمع آموزش عالی بناب

پیوند به بیرون

• وب‌گاه فرمانداری بناب
• وب‌گاه شهرداری بناب
• وب‌گاه شورای اسلامی شهربناب
• وب‌گاه خبری تحلیلی شهرستان بناب

منابع