کوهبَنان شهرستانی است در شمالیترین نقطه استان کرمان، در جنوب شرقی ایران. این شهر مرکز شهرستان کوهبنان است. جمعیت این شهر برابر با ۱۰٫۷۶۱ نفر بودهاست.
نامگذاری
- واژه کوهبنان از واژه کوهبانان میآید. چون بلندترین نقطه مرزی کرمان، کوهبنان است، در زمان قدیم افرادی از طرف حاکمان مأمور میشدند در بالای کوه مستقر شده و دیدهبانی انجام دهند. آن گروه را کوهبانان مینامیدند و محلی که آنها در آن به کوهبانی میپرداختند را کوهبنان نامگذاری کردند.
- واژه کوهبنان در کتب مختلف به صورت گوناگون آمدهاست از جمله: کوبنان، کوبونان، کهبنان، کبینان و کهنبان.
برخی دیگر بنان را به معنای پسته کوهی دانسته و معنی کوهبنان را کوه پسته میدانند که این احتمال موجه است زیرا در گویش محلی این منطقه واژه بنه به معنی پسته کوهی است.
- دلیل دیگر به وجود کوهبانان بر اطراف شهر است که کوهبنان نامگذاری شده ویا وجود گیاه بنه روی کوهای آن است که به کوه بنه معروف بوده که بعدها به کوهبنان تغییر پیدا میکند.
تاریخچه
از آنجا که کوهبنان در قدیم مرز میان محدودهٔ کرمان و یزد بوده، حاکمان این دو منطقه همواره بر سر آن نزاع داشتهاند.
آثار تاریخی
کوهبنان آثار تاریخی زیادی از جمله مسجد کهنسال شهر و آرامگاه برهان الدین کوهبنانی داشت که به عنوان سندی معتبر از فرهنگ و تمدن آن باقی بود توسط شهرداری وقت ویران گردیدهاست.
- خانقاه شیخ ابوسعید: خانقاهی قدیمی است که تحقیقات نشان دادهاست قبل از زمان شاه نعمتالله ولی هم بودهاست. عوام آن را مدرسه و آرامگاه شیخ ابوسعید میدانند که به علت کم توجهی مخروبه گشتهاست.
- تخت امیر (تخت لطیفی) در دامنه کوهی نزدیک کوهبنان تخت صافی از سنگ و گچ ساخته شده و گویا متعلق به زمان شاه نعمتالله ولی است و نشستهای صوفیان بر بالای آن انجام میشدهاست. در بالای آن اتاقک کوچکی قرار دارد که میگویند پس از آن که صوفیان گرد میآمدهاند شاه نعمتالله از آن بیرون میآمده و در جلسه شرکت میکردهاست.
- قلعه دختر: مشرف بر شهر در بالای تخت امیر قلعهای است که از برجهای آن تنها یکی بر جای ماندهاست
- آرامگاه محمد شهید کوهبنانی (گنبد آخوند): محمد شهید کوهبنانی معروف به هدایتعلی شاه در کوهبنان متولد شد و تحصیلات تکمیلی خود را در کرمان انجام داد. وی نزد مولانا عبدالصمد همدانی و حسینعلی شاه کسب فیض کرد و سر انجام در راه مشهد بوسیله تعدادی بلوچ کشته شد مزار وی در کوهبنان به گنبد آخوند مشهور است. آرامگاه او یک بار به وسیله اداره کل فرهنگ وهنر استان مرمت شد.
- قلعه رتک مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان کوهبنان، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، روستای تاریخی رتک واقع شده. این اثر در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۱۴۹۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
- برج رتک مربوط به سدههای ۱۰ تا ۱۳ - دوره صفوی است و در شهرستان کوهبنان، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، روستای تاریخی رتک واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۵۳۰۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
دانشگاهها
- دانشگاه آزاد اسلامی کوهبنان
- دانشگاه پیام نور کوهبنان
منابع
پیوند به بیرون
فرمانداری کوهبنان
شهرداری کوهبنان
ورزش کوهبنان